صحافی یکی از مهمترین و اصولیترین مراحل تولید محصول، پس از طی کردن فرآیند چاپ است که از توجه ویژهای در چاپخانهها برخوردار است. به عبارتی آخرین مرحله تولید هر کتاب، کاتالوگ، مجله، بروشور و غیره، مرحله صحافی آن است. صحافی کتاب یا جلد کردن کتاب به عمل تا کردن، و کنارهم قرار دادن فرمهای تا شده، تهدوزی، جلدگذاری و در نهایت برش کتاب گفته میشود.
تکنیکهای صحافی کتاب سالهاست که مورد استفاده قرار میگیرد. با وجود اینکه دستگاهها و ماشینهای نوین روش ساخت کتاب را تغییر دادهاند و پروسه چاپ و صحافی کتاب را به راحتترین شکل و سریعترین زمان ممکن انجام میدهند، اما همچنان نیز در بسیاری از مواقع با صحنه صحافی کتاب به صورت دستی توسط افرادی که به اصطلاح صحاف نامیده میشوند، مواجه میشویم.
برای کسی پنهان نیست که قلم، نوشتن و کتاب تاثیر بسزایی در پیشرفت بشر و تمدن داشته؛ لوحهای سنگی، خط میخی، پاپیروس و زبان هیروگلیف. لوحهای سنگی برای جابهجایی بسیار سنگین بودند، در مقابل کاغذهای ابتدایی مانند پاپیروس، به راحتی قابل حمل بودند. اما مشکلی که وجود داشت، در جابهجایی مقدار زیادی کاغذ بود. در این زمان نیاز به صحافی دیده شد، عملیاتی که برگهها را در کنار یکدیگر نگه دارد و به نحوی از آسیب رسیدن به آنها جلوگیری کند. بههم بستن برگهها و جلوگیری از بههم ریختن نظم آنها بسیار مهم بود اما مسئله مهم تر از آن، جلد سازی برای کتابها بود، چیزی که برگههای آسیبپذیر پاپیروس را از گزند رطوبت، فرسایش و حشرات در امان نگه دارد.
صحافی کتاب به شکل امروزی از زمان تیموریان همراه ماست و از همان ابتدا دارای اهمیت بسیار بالایی بود. صحافی، فن و مهارت تنظیم و بههمبستن صفحات کتاب (یا امثال آن) و قرار دادن جلد روی آنها به منظور یکجا نگهداشتن صفحات و جلوگیری از فرسوده یا پارهشدن کتاب است. در آن دوران هنرمندان مختلفی کتابهای دستنویس گذشته را صحافی کردند و با این عمل به ماندگاری آنها کمک زیادی کردند؛ به طوری که امروزه در موزههای مختلف شاهد کتابهایی که در آن دوران برای صحافی آنها استادان رشتههای خطاطی و نقاشی و تذهیب و میناکاری اهتمام ورزیدند هستیم.
در گذشته به این حرفه وراقی نیز گفته میشد؛ هرچند بهجز صحافی کتاب، نسخهنویسی و تهیه رونوشت و تکثیر کتاب را نیز شامل میشد. صحاف که در گذشته وظیفه مهم صحافی کتاب را برعهده داشت، موظف به قراردادن برگههای کتاب و تهبندی آنها روی هم و ایجاد مجموعهای به نام کتاب بود. چسباندن صفحات به صورت دستی باید مطابق با الگوی از پیش تعیین شده انجام میگرفت چرا که در غیر این صورت با وجود زیبا و با کیفیت بودن، محصول نهایی از استانداردهای کافی و لازم برخوردار نبود.
سالها بعد با ظهور صنعت چاپ، صحافی از هنر به سمت صنعتیشدن پیش رفت به طوریکه امروزه جز یکی از مهمترین مراحل چاپ کتاب به شمار میآید. امروزه تمامی مراحل صحافی کتاب، مجله و امثال آن به صورت اتومات و در چاپخانههای مختلف چاپ و نشر کتاب انجام میشود و همین امر باعث شده تا سرعت صحافی کتاب به ویژه در تیراژهای بالا به مراتب افزایش یابد.
صحافی کتاب انواع متعددی دارد که انتخاب روش و تکنیک مناسب آن به عوامل مختلفی بستگی دارد از جمله هدف و کاربرد نهایی کتاب و بودجه کارفرما . از انواع صحافی میتوان به صحافی چسب گرم
پصحافی چسب سرد
ته دوخت
تا کردن
ته دوخت مفتولی
صحافی منگنه تخت
صحافی منگنه لوپ
پانچ
فنر پلاستیکی
فنر سیمی
ته بند پلاستیکی
ته بند اوراق چاپگر و غیره اشاره نمود. اما از مهمترین انواع روشهای صحافی میتوان به موارد زیر اشاره نمود:
صحافی چسب گرم که یکی از رایج ترین روشهای صحافی کتاب است، به صحافی حرارتی نیز شناخته میشود. این نوع صحافی پس از سردشدن استحکام و ماندگاری بالایی به وجود میآورد و در نهایت کتابی محکم را در اختیار ما قرار میدهد. دلیل متداول بودن بکارگیری این نوع صحافی کتاب، سریع خشکشدن چسب گرم است. صحافی حرارتی نیازی به خشککن ندارد و کیفیت آن بسیار بالا بوده به طوری که از آن در صحافی کاغذهایی با گرماژ بالا استفاده فراوان میگردد.
به طور معمول از صحافی چسب گرم جهت صحافی کاتالوگ، مجلات و نشریات، منوی رستورانها و کافهها، چاپ رزومه شرکت در ضخامتهای ۳ تا ۵ سانتی متر استفاده میشود.
چسب سرد از ماده رزین پلی اورتان تولید میشود. شیوه کار صحافی چسب سرد و سرعت تولید آن همانند صحافی چسب گرم است با این تفاوت که این نوع صحافی پایدارتر بوده و از چسبندگی و کشسانی قوی برخوردار است. نکته قابل توجه در این نوع صحافی این است که صحافی چسب سرد در گرما و حرارت فعال نشده و در سرما نیز نمیشکند.
در صورتی که به هر علتی نیاز به از بین بردن صحافی کتابهای تهیه شده با این روش وجود داشته باشد میتوان با بکارگیری یکسری فرآیندهای ویژه، چسب را از کاغذ جدا کرده و بازیافت نمود.
صحافی منگنهای یکی دیگر از متداولترین صحافیها به ویژه برای صحافی صفحات کم در چاپ کاتالوگ، بروشور، جزوه، دفترچه و امثال آن است. صحافی منگنهای در دو نوع تخت و لوپ انجام میگیرد که این دو نوع در ظاهر با یکدیگر متفاوت، اما مراحل انجام آنها یکساناند. به صحافی منگنهای صحافی مفتول نیز گفته میشود. به یاد داشته باشید که در صورت بالابودن ضخامت و گرماژ صفحات چاپشده، بکارگیری صحافی منگنهای رایج نبوده و محصول مورد نظر از استحکام خوبی برخوردار نخواهد بود.
صحافی منگنهای نسبت به صحافی پانچ و فنر از زیبایی بیشتری برخوردار است و در هر شرایطی قابل دسترس است. صحافی منگنهای نسبت به دو صحافی سرد و گرم با سرعت بالاتری انجام شده و هزینه نهایی کمتری را برای مشتری به همراه دارد.
صحافی سیمی که به آن صحافی فنری نیز گفته میشود یکی از روشهای رایج صحافی کتاب در تعداد صفحات کم است. حتما با اصطلاح سیمی کردن کتاب آشنایی دارید و در طول زندگی خود به سیمی کردن کتابهای خود پرداختهاید.
صحافی سیمی یا فنری جهت صحافی دفتر تلفن، کتابچههای آشپزی، تهیه گزارشات، کتابهای مخصوص دستورالعمل، اطلسها، کتابهای راهنما، سررسیدها، تقویمها، دفتر و دفترچه یادداشت و غیره کاربرد دارد و علاوه بر سرعت بالا در پروسه انجام این نوع صحافی، ظاهری زیبا در محصول نهایی به وجود میآورد. صحافی سیمی یکی از بهترین انتخابها برای کتابهایی است که امکان استفاده از آنها بالا بوده و با این روش سهولت استفاده از کتاب و جلوگیری از پاره شدن صفحات وجود خواهد داشت.
اکنون در صحافیهای ماشینی، علاوه بر ترتیب، برش و به هم چسباندن برگهها، سعی در این است که جلد های کتابها را با استفاده از فناوریهای امروزی، زیبا کنند. ازآنجایی که بهکار بردن جواهرات در جلد بسیار گران خواهد بود، صحافان امروزی از موارد دیگری برای زیباسازی جلد استفاده میکنند. این عناصر که در صحافی به کتابها اضافه میشوند، باعث زیبایی ظاهری محصول و در نتیجه جلب مشتری خواهند شد.
چند تکنیک استفاده شده در جلدسازی که منجر به زیباشدن جلد میشود عبارتند از:
علاوه بر این موارد که با ماشینآلات چاپی به جلد اضافه میشوند، مواردی دیگری هستند که صحاف میتواند در جلدسازی به کار ببرد که بعضی از آنها را در زیر بیان کرده ایم:
جنس جلد کتاب توسط مشتری انتخاب و در صحافی اعمال میشود. بعضی از جنس جلدها را در زیر بیان کرده ایم:
نوشته شده توسط : نسیم یوسفی
بازاریابی چاپی می تواند راهی موثر برای دستیابی به مشتریان بالقوه باشد، زیرا به شما امکان می دهد اطلاعات ملموسی درباره شرکت یا محصول خود در اختیار آن ها قرار دهید.
به طور کلی، بروشور و کاتالوگ، اطلاعاتی در مورد یک کسب و کار، محصولات و خدمات آن ارائه میدهند. اما تفاوت بروشور و کاتالوگ چیست؟
صنعت چاپ جهان آن طور که در ایران وانمود میشود نشر را کنار نگذاشته بلکه در حال تبدیل فناوریهای چاپ انبوه به خدمتگزارانی برای بازار سفارشات کمتیراژ است که نمونههایی از این فناوریها را در ماشینآلات چاپ گاس میتوان دید.
شناخت رنگ و طریقه به کارگیری صحیح رنگ، یکی از ملزومات حیاتی یک طراح است که باید نسبت به آن شناخت داشته باشد، زیرا چاپ خوب بازتابی از یک طراحی خوب واصولی است.
نحوه چاپ سررسید سفارشی : تمام مراحل به صورت اختصاصی برای شرکت سفارش دهنده طراحی و چاپ می شود و به علاوه طراحی و نحوه چاپ سررسید سفارشی به نوع کسب و کار و محیط کار و …. نیز بستگی دارد.
حتما تا کنون بارها به این فکر کردهاید که برای تبلیغ کسب و کار خود کارت ویزیت چاپ کنید. اما آیا از سایز طراحی کارت ویزیت و ابعاد استاندارد آن اطلاع دارید؟ آیا تا کنون به این فکر کردهاید که چرا همه کارتها سایز و اندازه یکسانی دارند و ابعاد کارت ویزیت چرا اهمیت دارد؟