ناظر چاپ مسئول انجام صحیح مراحل مختلف چاپ برای داشتن بالاترین کیفیت است. به این دلیل که چاپ انواع گوناگونی دارد و هر نوع از آن نیز مراحل مختلفی دارد، پس نمی توان برای همه ناظران چاپ یک دستور ثابت در نظر گرفت.

چاپ مجموعه ای از کارهای معین و متفاوت از یکدیگر است که براي انجام دادن آن به تخصص های مختلف نیاز است. بنابراین چاپ یک فرآیند است که چندین مرحله کاری دارد. برای به انجام رساندن بهتر هر مرحله از يك فرآيند، نظارت مستمر، امری مهم و اساسي است؛ از این رو در هر سفارش چاپی حضور یک فرد به عنوان ناظر چاپ ضروری است.

چرا فرايند چاپ، نیازمند نظارت است؟

ناظر چاپ، مسئول انجام درست مراحل مختلف چاپ، برای دستیابی به بیشترین حد کیفیت است. از آنجايي که چاپ انواع گوناگونی دارد و هر نوع از آن نيز مراحل مختلفی دارد، پس نمی توان براي همه ناظران چاپ، یک دستور ثابت در نظر گرفت. به همین دلیل هر یک از انواع چاپ، نيازمند نظارت خاص خود است و ناظر ويژه اي دارد. برای نمونه ناظر چاپ سیلک اسکرین با ناظر چاپ افست و ناظر چاپ فلکسو متفاوت است.

اما به دليل کاربرد گسترده چاپ افست در صنعت نشر کتاب و روزنامه و ارتباط تنگاتنگ طراحان گرافیک و عکاسان با آن، آگاهي از وظايف ناظر چاپ افست اهمیت بیشتری دارد.

نظارت بر چاپ از کجا آغاز می شود؟

ممکن است چنین تصور شود که کار ناظر چاپ، از هنگام چاپ و در چاپخانه آغاز مي شود، اما چنین نیست؛ کار نظارت بر چاپ از زمان طراحی و خرید مواد محصول چاپی، آغاز و تا زمان تحویل محصول چاپی به انبار و یا مراکز پخش و حتي فروش آن ادامه می یابد. زیرا کیفیت چاپ و محصول چاپی علاوه بر وابستگی به فرايند چاپ، به مواد به کار گرفته شده و چگونگی جابه جایی محصولات تولید شده نیز وابسته است.

یکی از مهمترين مسائلي که ناظر چاپ افست بر آنها نظارت دارد، كفيت مواد مصرفي چاپ شامل (مركب، كاغذ، مقوا، پلاستیک و …) و ويژگي هاي مربوط به آنهاست.

مهمترین نکاتی که ناظر چاپ باید به آن توجه کند.

1. پیش از هر كار روش تولید را معین کنید، ممکن است محصول چاپی تعدادذ بسیار بالایی داشته باشد در این صورت استفاده از ماشین های چاپ ورقی مقرون به صرفه نیست، همچنین ممکن است تعداذ محصول چاپی بسیار کم و حتی انگشت شمار باشد، و شما ناچار باشید از چاپ دیجیتال استفاده کنید، بنابر این انتخاب روش تولید مرحله اول برای شروع یک کار چاپی است.
2. پس از انتخاب روش تولید، شما باید ویژگی های مربوط به سطح های چاپ شونده (كاغذ و مقوا) منطبق با روش چاپ را بررسی کنید. ممکن است شما یا سفارش دهنده علاقه به استفاده از نوع به خصوصي از سطح چاپ شونده داشته باشد، برای مثال ممکن است سفارش دهنده برای هماهنگی با سایر تولیدات پیشین بخواهد از همان کاغذ یا مقوایی استفاده کند که پیش تر در محصولاتش استفاده کرده است و یا اینکه در بازار فقط یک یا دو نوع سطح چاپ شونده موجود باشد، بنابر این شما ناچارید نوع مرکب متناسب با آن كاغذ يا مقوا را انتخاب کنید، برای این کار جداول استانداردي وجود دارد که از سوی تولید کنندگان هر محصول ارائه می شود، برای مثال کاغذهای مات، نوع مرکب خاص خود را دارند و کاغذهای براق نیز چنین اند.

4. پس از تعیین روش تولید و مواد، که میتواند سطح چاپ شونده (كاغذ و مقوا) و نوع مرکب چاپ باشد، باید فایل و یا سند آماده به چاپ را از طراح تحویل گرفت، مهم است كه فایل روی لوح فشرده ، با درج تاریخ و حتی امضا و همراه با نمونه پرینت باشد. بسیاری از سوءتفاهم های مربوط به کارهای خراب شده و اشکالات چاپی به علت آن است که افراد نمی پذیرند که خطای بوجود آمده مربوط به کار آنها بوده است.
5. نخستين مرحله در چاپ افست، لیتوگرافی است، لیتوگراف دو وظیفه مهم بر عهده دارد، اول مونتاژ یا فرم بندی و دوم تهیه فیلم و پلیت و یا فقط پلیت. مونتاژ و یا فرم بندی که بیشتر در محصولات چاپی چون کتاب و مجله کاربرد دارد و با صحافی ارتباط دارد .همچنین لیتوگراف باید از روش چاپ، نوع سطح چاپ شونده و مرکب اطلاع پیدا کند، شکل، تراکم و زاویه هافتن ها، تابعی از شرایط مواد و روش تولید است که یک لیتوگراف باید از آنها اطلاع داشته باشد. محصول نهایی لیتوگرافی پلیت است، که به ماشین چاپ نصب می شود. اما تهیه پلیت با دو روش انجام می شود. در روش قدیمی تر که کمتر مورد استفاده قرار می گیرد ابتدا از فایل فیلم و از فیلم پلیت تهیه میشود و به آن CTF می گویند و روش جدیدتر آن است که بدون واسطه از فایل، پلیت تهیه مي شود که به آن روش CTP میگویند . بنابراین از هر روش که استفاده شود این پلیت است که باید طرح را روی سطح چاپ شونده انتقال دهد، پس کنترل کیفیت پلیت بسیار اهمیت دارد. و چون پلیت حاوی هافتن ها است، بنابراین باید از صحت و درستی هافتن های قرار گرفته بر پلیت اطمینان حاصل کرد. این کار با ابزاری به نام آی سی پلیت ICPLATE انجام می شود.

5. پس از انجام لیتوگرافی، سطح چاپ شونده (كاغذ، مقوا)، مرکب و پلیت ها را باید تحویل چاپخانه داده، بهتر است سطح چاپ شونده ۲۴ ساعت قبل از شروع چاپ در چاپخانه قرار داده شود تا هم دما و هم رطوبت چاپخانه شوند.

اپراتور پس از بستن پلیت ها در جای خودشان در دستگاه چاپ و قراردادن سطح چاپ شونده در منبع تغذیه ماشین، شروع به گرفتن نمونه و تنظیم ماشین چاپ می کند.

پس از آنکه کار تنطیم تمام شد، اپراتور از شما می خواهد کار را مورد ارزیابی قراردهید و اگر منطبق با کیفیت مورد نظرتان هست، کار چاپ انجام شود. در اینجا ارزیابی شما باید بر اساس اندازه گیری عناصر رویت فرم چاپی در شرایط نور استاندارد باشد.

پس در پایان می توان گفت که وظایف ناظر چاپ به شرح زیر است

• نظارت بر مرحله تهیه کاغذ و مقوا

• نظارت بر مرحله فرم بندی و تهیه زینک

• چک کردن رنگ ها قبل از چاپ

• چک کردن خط تا بروشور و کاتالوگ

• چک کردن شماره صفحات کاتالوگ و گرفتن تاییدیه مشتری از ماکت تولیدی کاتالوگ

• چک کردن رنگ ها در نرم افزارهای طراحی مانند فتوشاپ و کورل و ایلیستریتور

• شناخت مواردی مانند ترام یا اورپرینت یا زاویه های ترام و درصد ترام

• شناخت انواع کاغذ ها

• چک کردن رنگ ها و روی هم خوردگی ها در موقع چاپ کاتالوگ یا چاپ بروشور یا دیگر اقلام چاپی

• شناخت انواع پوشش ها

• نظارت و شناخت بر صحافی اقلام چاپی

• چک کردن بسته بندی اقلام چاپی

• تحویل کار به مشتریان

در مجموعه طراحی و چاپ طلوع محصولات چاپی تان را با بالاترین کیفیت دریافت کنید

چاپخانه طلوع

نوشته شده توسط:نسیم یوسفی